Giống mèo mặt tịt nổi tiếng với khuôn mặt nhăn nhó và đôi mắt buồn. Những đặc điểm này thu hút rất nhiều người. Tuy nhiên, đáng buồn thay, những con mèo mặt tịt này lại đang phải trả cái giá quá đắt vì lòng tham của con người.
1. Mèo mặt tịt là mèo gì?
Mèo mặt tịt hay còn gọi là mèo mặt phẳng, là những con mèo Brachycephalic. Brachycephaly là thuật ngữ khoa học chỉ khuôn mặt phẳng, nó có nghĩa là “hộp sọ ngắn”. Cấu trúc của hộp sọ “bị rút gọn” khiến chúng có khuôn mặt phẳng, mũi ngắn và chiếc mõm hếch đặc trưng.
Giống mèo mặt tịt được yêu thích trên toàn thế giới vì đôi mắt biểu cảm và ngoại hình giống như phim hoạt hình. Các giống mèo mặt tịt phổ biến là mèo mặt tịt Ba Tư, mèo anh lông ngắn mặt tịt Exotic Shorthair và mèo Himalayan. Chó Pugs, Bulldogs và Bulldogs Pháp cũng thuộc giống brachycephalic.
Để đáp ứng được nhu cầu của thị trường, các nhà lai tạo áp dụng các phương thức chăn nuôi chọn lọc trong thập kỷ qua đã tạo ra những con mèo với bộ mặt phẳng hơn. Thật không may, các đặc điểm khác biệt tạo nên sự nổi tiếng của chúng cũng góp phần gây ra một số vấn đề sức khỏe đáng kể.
2. Các vấn đề về sức khỏe của mèo mặt tịt
a. Hội chứng tắc nghẽn đường thở
Khó thở là một trong những vấn đề hô hấp mà mèo mặt tịt gặp phải. Triệu chứng này có thể từ khá nhẹ đến rất nghiêm trọng. Mức độ các vấn đề về hô hấp có liên quan trực tiếp đến hộp sọ của chúng: hộp sọ càng ngắn, mèo càng khó thở. Mèo mặt tịt thường khó thở là do:
– Lỗ mũi hẹp hoặc nhỏ, hạn chế lượng không khí có thể đi vào hệ hô hấp.
– Vòm miệng mềm kéo dài (nhóm cơ ở phía sau vòm miệng): vòm miệng mềm quá dài so với chiều dài của miệng và chặn một phần lối vào khí quản ở phía sau cổ họng. Điều này hạn chế lượng không khí có thể chảy vào hệ thống hô hấp. Thậm chí, có một trường hợp được ghi nhận về việc vòm miệng dài ra khiến chất lỏng tích tụ trong phổi của một con mèo Ba Tư con.
– Khí quản chưa phát triển, có đường kính nhỏ hơn bình thường.
– Các túi thanh quản (những túi hoặc túi nhỏ nằm ngay bên trong thanh quản) quay ra ngoài hoặc bị hút vào đường thở. Điều này có thể cản trở luồng không khí vào hệ hô hấp.
Mèo mặt tịt mắc hội chứng tắc nghẽn đường thở brachycephalic có nguy cơ:
- Ngưng thở lúc ngủ
- Nhiễm trùng đường hô hấp trên
- Nhiễm trùng phổi do nấm xâm lấn.
Đường thở của mèo mặt tịt bị tổn thương có nghĩa là chúng khó nhận đủ oxy vào phổi và các cơ quan khác. Điều này có thể làm cho một số con mèo bị ngất xỉu hoặc ngã quỵ do thiếu oxy, đặc biệt là khi chúng tập thể dục hoặc bị kích động hoặc nóng. Những con mèo mặt tịt này cũng thường bị thiếu ngủ mãn tính và chúng có thể buộc phải ngủ khi ngồi hoặc đứng lên vì các vấn đề về hô hấp. Chúng cũng thường ngáy to khi ngủ.
Tuy nhiên, mèo ngáy cũng có nhiều nguyên nhân khác nhau. Bạn có thể xem thêm các lý do mèo ngáy khi ngủ để hiểu rõ hơn tình trạng mèo của mình.
Những con mèo mặt tịt cũng có thể dễ bị quá nóng và bị say nắng, trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây tử vong. Trong điều kiện thời tiết nóng nực, ngay cả khi đi bộ một quãng ngắn cũng có thể gây rủi ro cho giống mèo brachycephalic. Cả tình trạng khó thở và nếp gấp da thường quá mức đều góp phần khiến chúng trở nên quá nóng.
Bởi vì những con mèo mặt tịt được sinh ra theo cách này, chúng thường học cách thích nghi với cuộc sống khó khăn về hô hấp, nhưng nhiều con mèo không thoải mái. Nếu bị nhiễm trùng đường hô hấp, một chút dịch mũi nhỏ nhất cũng đủ để làm tắc hoàn toàn lỗ mũi nhỏ bé của chúng, buộc chúng phải thở bằng miệng. Điều này không tự nhiên đến với mèo, và chúng vô cùng khó chịu và đau khổ vì điều này.
b. Vấn đề về mắt
Mắt của mèo mặt tịt to và lồi hơn so với bình thường. Điều này là do trong hộp sọ ngắn của chúng thiếu không gian. Khi mèo mặt tịt chớp mắt, mí mắt của chúng thường không khép lại hoàn toàn, dẫn đến tăng độ lộ của giác mạc. Những con mèo này có thể bị viêm giác mạc, và nó có thể khiến chúng mắc phải một tình trạng gọi là tình trạng rối loạn giác mạc, trong đó sắc tố đen phát triển trên giác mạc. Đây là một tình trạng khó chịu cần can thiệp phẫu thuật.
Tệ hơn nữa, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng giác mạc của chúng kém nhạy cảm hơn so với giác mạc của mèo bình thường khác. Điều này là do mật độ sợi thần kinh trong giác mạc của chúng thấp hơn đáng kể. Vì vậy, mèo mặt phẳng chậm biểu thị những dấu hiệu bị rắc rối hơn do giác mạc của chúng bị tổn thương.
Tình trạng chảy nước mắt liên tục cũng thường thấy ở mèo mặt tịt. Bình thường, các ống dẫn nước mắt thoát nước mắt từ mắt vào khoang mũi. Ở mèo mặt tịt, đường đi của ống dẫn nước mắt không bình thường do sự thay đổi hình dạng của hộp sọ, khiến nước mắt không thể thoát ra ngoài đúng cách. Kết quả là chúng chảy nước mắt dai dẳng và tăng tỷ lệ nhiễm trùng mắt.
c. Vấn đề về răng
Mèo mặt tịt dễ gặp các vấn đề về răng miệng. Số lượng răng của những con mèo mặt phẳng bằng với số răng của nhưng con mèo bình thường. Tuy nhiên, do cấu trúc của sọ nên hàm của chúng sẽ bị rút ngắn dẫn đến ít khoảng trống hơn trong miệng. Vì vậy, 30 cái răng mèo với cùng một kích thước phải chen chúc nhau trong một cái miệng nhỏ hơn. Bạn có thể tìm hiểu thêm các bệnh răng miệng thường gặp ở mèo theo hướng dẫn sau.
Tất nhiên, điều này dẫn đến tình trạng “quả tải” và những cái răng sẽ bị xoay hoặc chồng lên nhau. Không chỉ có răng mà hàm của mèo mặt tịt cũng bị lệch, hàm dưới dài hơn hàm trên. Điều này gây ra các vấn đề khiến chúng không thể cắn và nhai đúng cách, dẫn đến các vấn đề về răng miệng và khó ăn. Các khối u ở miệng cũng có thể thường phát sinh xung quanh răng nanh của chúng.
Trong một trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, các vấn đề về răng miệng tái phát của một con mèo mặt tịt cũng dẫn đến viêm nội nhãn nội sinh (một bệnh nhiễm trùng mắt có khả năng gây mù).
d. Da
Những con mèo mặt tịt một cách thái quá thường có nếp gấp da sâu và quá mức trên mặt. Độ sâu của những nếp gấp này ngăn cản việc vệ sinh đầy đủ của mèo, điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng da do vi khuẩn và / hoặc nấm.
Viêm da mặt nghiêm trọng có thể phát triển, đặc biệt là ở mèo Ba Tư. Tình trạng này, thường được gọi là “hội chứng mặt bẩn”, cần phải chăm chỉ chải chuốt, làm sạch và dùng thuốc kháng sinh. Những trường hợp quá nặng có thể phải phẫu thuật chỉnh sửa các nếp gấp trên da.
3. Cái giá của việc nuôi mèo mặt tịt
Rất nhiều người chọn nuôi mèo mặt tịt vì chúng có khuôn mặt của một loài động vật có đầu mõm trông giống con người hơn so với một con chó hoặc mèo (đầu mõm nhô ra). Và con người tự nhiên bị thu hút bởi những vật nuôi trông giống họ hơn. Đối với các nhà lai tạo, việc thay đổi bất cứ điều gì về cấu trúc cơ thể của một con mèo hay chó để đáp ứng nhu cầu người mua là việc hết sức bình thường.
Tuy nhiên, những con mèo này đang phải chịu đựng đau khổ vì sở thích của chúng ta. Chúng không thể thở bình thường và giảm khả năng thở, không thể chạy, nhảy và leo trèo (những hành vi quan trọng đối với mèo) mà không gặp khó khăn, mắt lồi và có thể bị tổn thương và đau đớn, da có thể bị nhiễm trùng và thậm chí không thể ăn uống được.
Rất nhiều con cần phải phẫu thuật điều chỉnh để cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng. Chẳng hạn như cắt bỏ da thừa ở phía sau cổ họng hoặc xung quanh mắt, phẫu thuật để loại bỏ mô thừa, giảm vòm miệng dài và mở rộng các khe hẹp để cải thiện nhịp thở. Đáng buồn thay, nhiều chủ sở hữu không tìm hiểu kỹ cho thực tế này. Họ chọn nuôi một con mèo mặt tịt vì sự dễ thương hay vì thích những con mèo độc lạ khác biệt.
Một con mèo hoặc chó mặt phẳng có thể tốn $4000 trong hai năm đầu đời của chúng, và có thể cần đến hơn $10,000 tiền phẫu thuật. Điều này không chỉ gây tốn kém mà còn khiến con vật bị căng thẳng nghiêm trọng. Ngoài ra, mức độ thành công của các thủ thuật này khác nhau, với một số động vật cần phải phẫu thuật nhiều lần, và một số con tiếp tục đau đớn trong suốt cuộc đời, ngay cả sau khi phẫu thuật.
4. Cách chăm sóc mèo mặt tịt
Chúng tôi không khuyến khích bạn mua những con mèo mặt tịt. Nuôi chó mèo mặt phẳng đã được khẳng định là có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và phúc lợi động vật. Ở Đức, người ta thậm chí còn có một từ để chỉ việc lai tạo cực đoan những vật nuôi có các đặc điểm này – Qualzucht. Dịch trực tiếp, nó có nghĩa là “chăn nuôi tra tấn”. Điều này có vẻ cực đoan; nhưng trong một số trường hợp, không thể có từ nào chính xác hơn.
Nhưng nếu bạn đang nuôi một con mèo mặt tịt thì bạn cần chăm sóc chúng đúng cách và đảm bảo chúng nhận được chất lượng cuộc sống tốt nhất.
– Vấn đề về mắt
Chăm sóc mắt chu đáo sẽ làm giảm khả năng nhiễm trùng và giảm cảm giác khó chịu. Để làm sạch mắt mèo mặt tịt, hãy cẩn thận lau sạch dịch tiết bằng khăn ẩm. Nên ngâm nhẹ miếng vải trong dung dịch chuyên dụng hoặc nước ấm, nhưng không được tiếp xúc trực tiếp với mắt. Đảm bảo rằng vải được sử dụng không phải là vải cotton hoặc được cấu tạo từ chất liệu mềm mại. Những vật dụng này có thể làm rụng các sợi vải bám vào mắt mèo.
– Bảo dưỡng lông: Giống mèo Himalayan và mèo Ba Tư có bộ lông dày và đẹp, cần được chăm sóc và chải chuốt hàng ngày. Mèo lông dài phải được chải lông hàng ngày để giữ cho mèo khỏe mạnh và ngăn ngừa bộ lông xù gây đau đớn. Mỗi một loại lông mèo cần một cách chải khác nhau. Để biết cách chải lông cho mèo lông dài, bạn có thể đọc bài viết của chúng tôi.
Nếu lông bị rối hoặc xơ xác, nó có thể vô cùng đau đớn. Những phần lông rối tung lên gây cảm giác khó chịu. Những đám rối sẽ khiến mèo không thể làm sạch da, điều này có thể dẫn đến sự phát triển của các bệnh nhiễm trùng da có hại trong tương lai.
– Vấn đề về hơi thở
Do xương sọ và đường mũi bị rút ngắn, mèo brachycephalic phải vật lộn với các vấn đề về hô hấp. Mũi của chúng dễ bị tắc nghẽn và cần được giữ sạch để chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có thể xảy ra. Dùng khăn ướt hoặc miếng đệm để lau mũi hàng ngày để làm thông mũi. Việc thăm khám thú y thường xuyên là rất quan trọng. Luôn chích vaccine cho mèo để giúp ngăn ngừa sự phát triển của các bệnh đường hô hấp.
5. Tổng kết
Sức hấp dẫn của nhiều giống mèo mặt tịt là điều mà mọi người khó cưỡng lại. Đặc biệt là chú mèo Ba Tư mặt tịt lông ngắn. Nhưng các vấn đề sức khỏe chúng là điều đáng lo ngại. Gần 2/3 số mèo Ba Tư hiện đang được chăm sóc thú y vì ít nhất một chứng rối loạn. Rối loạn lông, móng phát triển quá mức, bệnh thận và ung thư thường xảy ra cùng với các tác dụng phụ của việc có hộp sọ ngắn.
Không có cầu sẽ không có cung. Nếu bạn không chọn mua và nuôi những giống mèo mặt tịt này, sẽ có ít những nhà nhập khẩu, lai tạo và bán mèo mặt tịt. Sức hấp dẫn của một con mèo mặt phẳng là gì nếu nó sẽ phải chịu đựng chất lượng cuộc sống tồi tệ và khiến bạn phải trả hàng chục triệu cho bác sĩ thú y?
| Hình dạng hộp sọ của mèo mặt phẳng liên quan trực tiếp đến số lượng các vấn đề mà chúng sẽ gặp phải trong cuộc đời. Nghiên cứu đã xem xét 45 con mèo Ba Tư mặt phẳng và 47 con mèo Ba Tư mặt cực kỳ phẳng và phát hiện ra rằng xương hàm của chúng cực kỳ lệch lạc. Những con mèo này không có phần hộp sọ để cơ hàm bám vào, một số có phần nhô ra. Hàm dưới và một số cũng có biểu hiện bất thường về răng, tất cả đều có thể dẫn đến việc ăn uống khó khăn. Các dị tật khác bao gồm ‘khuyết tật osseous’ – các lỗ trên hộp sọ bạn có thể thấy trong hình bên dưới. Những điều này rõ ràng nhất trong hộp sọ mèo con mà bạn có thể thấy trong hình này (hai hình ảnh dưới cùng bên phải). Sự bất thường trong xương của khoang mũi dẫn đến một số tắc nghẽn của đường mũi, dẫn đến khó thở.
Hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) quét hộp sọ của mèo. Hai hình dưới cùng bên phải là hai chú mèo con có khuôn mặt cực kỳ phẳng. Con mèo mặt tịt (cực kỳ phẳng) (hình ảnh ở cột bên phải) có hộp sọ hình vòm bất thường so với cả Mèo lông ngắn (hình ảnh bên trái) và mèo mặt phẳng ít hơn (hình ảnh ở giữa).
Những mèo Ba Tư có khuôn mặt cực kỳ phẳng cũng có hộp sọ hình vòm bất thường. Không gian bên trong não bị giảm xuống, dẫn đến não bị nén. Một phần ba trong số những mèo Ba Tư này có dấu hiệu rõ ràng của bệnh não úng thủy bên trong – một sự tích tụ chất lỏng bên trong não. Điều này có liên quan đến rất nhiều vấn đề ở mèo bao gồm co giật và mù lòa. Ở hầu hết những mèo Ba Tư có khuôn mặt cực kỳ phẳng, phần sau của não thậm chí còn nhô ra khỏi đáy hộp sọ và vào tủy sống (điều này cũng được thấy ở một số mèo Ba Tư ít cực kỳ phẳng hơn). Ở 5 con mèo con mặt tịt (cực kỳ phẳng), não bị chèn ép nghiêm trọng đến mức phần não sau bị đẩy ra khỏi hộp sọ vào khoảng trống trong cột sống nơi có tủy sống.
Những chú mèo con này không thể đứng hoặc đi lại bình thường, không tỉnh táo, run đầu, không kiểm soát được cử động mắt và mắt lệch, kiểu thở bất thường. Những chú mèo con đã được trợ tử. Sự đau khổ trong cuộc sống ngắn ngủi của những chú mèo con này đều do sự mong muốn có một vẻ ngoài nào đó của chúng ta. Các nhà nghiên cứu nói rằng chủ sở hữu của những mèo Ba Tư có khuôn mặt cực kỳ phẳng cho biết đôi khi mèo của họ va vào đồ vật hoặc rơi từ bậu cửa sổ. Chúng thường không thích chơi và giảm tương tác xã hội với những con mèo khác và với chủ. Điều này cho thấy mèo có thể có vấn đề về thần kinh |
