Bệnh Care ở chó hay còn gọi là bệnh sài sốt là một trong những căn bệnh nguy hiểm mà chú chó của bạn có thể mắc phải. Dưới đây là thông tin, các triệu chứng, các lựa chọn điều trị và phương pháp phòng ngừa mà các bạn nuôi chó cần biết về bệnh Care trên chó.
1. Bệnh Care ở chó là gì?
Bệnh Care (Canine Distemper) còn được gọi là bệnh sài sốt ở chó. Nguyên nhân gây bệnh Care ở chó là do loại vi rút paramyxo; loại virus này có liên quan chặt chẽ với virus sởi và virus rinderpest. Virus paramyxo tấn công nhiều bộ phận cơ thể của vật chủ (chó), bao gồm ruột, tim, hệ thống miễn dịch, phổi, não và dây thần kinh, dẫn đến nhiễm trùng lan rộng rất khó điều trị. |
Bệnh Care ở chó không lây sang mèo và cũng không lây sang người. Căn bệnh Distemper trên chó này chỉ lây từ chó qua chó và có khả năng gây chết cao. Mọi con chó đều có nguy cơ mắc bệnh Care, nhưng những con chưa được tiêm phòng và chó con dưới bốn tháng tuổi đặc biệt dễ mắc bệnh sài sốt nhất.
Có ba con đường lây bệnh Care từ chó sang chó:
– Qua tiếp xúc trực tiếp với động vật bị nhiễm bệnh qua dịch cơ thể (nước tiểu, nước bọt); hoặc đồ vật có dính virus mặc dù nó không thể sống trên bề mặt quá lâu.
– Qua không khí: Bệnh Care lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc các giọt bắn trong không khí, giống như cảm lạnh thông thường ở người. Khi một con chó hoặc một con vật khác bị nhiễm bệnh; chúng sẽ ho, hắt hơi hoặc sủa. Lúc này, các giọt nước bọt li ti bắn vào không khí, lây nhiễm sang động vật khác và các bề mặt gần đó, như thức ăn và bát nước.
– Từ mẹ sang con: Chó cái cũng có thể lây virus bệnh care qua nhau thai cho chó con. Đó là một trong những lý do tại sao phải tiêm phòng đầy đủ cho bất kỳ con chó nào bạn định đem đi giao phối.
Tin tốt là virus paramyxo không tồn tại lâu trong môi trường và có thể bị tiêu diệt bởi hầu hết các chất khử trùng. Tuy nhiên, những con chó bị nhiễm bệnh có thể mang trong mình virus trong vài tháng trước khi thực sự phát bệnh. Điều này khiến những con chó xung quanh chúng có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn.
Chó không phải là loài động vật duy nhất có thể mắc bệnh. Các loài động vật hoang dã như gấu trúc, cáo, sói, sói đồng cỏ, chồn hôi, chồn sương và chồn hương cũng có thể mắc. Điều này có nghĩa là sự bùng phát của bệnh trong quần thể động vật hoang dã địa phương có thể khiến chó nhà bạn có nguy cơ mắc bệnh ngay cả khi chúng không tiếp xúc với những con chó khác.
2. Triệu chứng, dấu hiệu bệnh Care ở chó
Có nhiều biểu hiện bệnh Care ở chó khác nhau tùy thuộc vào từng giai đoạn của bệnh. Một khi chó bị nhiễm bệnh, virus sẽ nhân lên trong mô bạch huyết của đường hô hấp trước khi chuyển sang lây nhiễm sang các phần còn lại của mô bạch huyết: đường hô hấp, đường tiêu hóa, biểu mô niệu sinh dục, hệ thần kinh trung ương và thị dây thần kinh thị giác. Điều này dẫn đến hai giai đoạn của các triệu chứng:
a. Giai đoạn một
Triệu chứng đầu tiên của bệnh Care ở chó thường là chảy nước mắt như mủ, sau đó là sốt, chán ăn và nước mũi chảy ra trong suốt. Hầu hết các con chó sốt khoảng 3 đến 6 ngày sau thời gian ủ bệnh Care ở chó, nhưng biểu hiện của các triệu chứng ban đầu phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và cách mà chó phản ứng với nó. Nói chung, các triệu chứng ban đầu của bệnh Care ở chó là:
- Sốt
- Nước mũi trong
- Chảy mủ mắt
- Hôn mê
- Chán ăn
- Ho khan
- Nôn mửa
- Bệnh tiêu chảy
- Viêm da mụn mủ (hiếm gặp)
- Viêm não và tủy sống
Khi bệnh sài sốt ở chó tiến triển, nó có thể, nó cũng có thể phát triển chứng tăng sừng ở bàn chân và mũi, khiến cho chó bị bệnh “hard pad disease” (bệnh bàn chân cứng). Triệu chứng này khiến bàn chân của chó cứng lại, to ra và gây khó chịu.
Chó cũng có thể bị bệnh nhiễm trùng thứ cấp do vi khuẩn tấn công hệ thống miễn dịch của nó. Nhiễm khuẩn thứ phát có thể gây ra các triệu chứng về đường hô hấp và dạ dày, bao gồm: Nôn mửa, tiêu chảy, khó thở, thay đổi tốc độ hô hấp, viêm phổi.
b. Giai đoạn hai
Một số con chó bắt đầu có các dấu hiệu liên quan đến thần kinh khi bệnh tiến triển và tấn công hệ thần kinh trung ương. Những dấu hiệu này thường là:
- Nghiêng đầu
- Đi vòng quanh
- Liệt một phần hoặc toàn bộ cơ thể
- Co giật
- Rung giật nhãn cầu (chuyển động mắt lặp đi lặp lại)
- Co giật cơ bắp
- Co giật khi tăng tiết nước bọt và chuyển động nhai
- Tử vong
Bệnh Care thần kinh ở chó thường gây tử vong, và những con chó được chữa bệnh Care ở chó và sống sót khỏi bệnh thường bị tổn thương hệ thần kinh vĩnh viễn, không thể chữa được. Con chó của bạn có thể bị co giật hoặc run rẩy vĩnh viễn, co giật tái phát hoặc thậm chí mất thị lực. Đôi khi những hiệu ứng này không xuất hiện cho đến khi con chó ở độ tuổi trung niên trở lên.
3. Chẩn đoán và điều trị bệnh Care ở chó
a. Chẩn đoán
Có một số xét nghiệm có thể được thực hiện để xác định xem chó của bạn có CDV hay không. Hai loại phổ biến nhất là xét nghiệm sinh hóa và phân tích nước tiểu. Các xét nghiệm sinh hóa sẽ cho biết liệu con chó của bạn có bị giảm số lượng tế bào lympho hay không, và phân tích nước tiểu sẽ phát hiện ra các kháng nguyên vi rút. Nếu nghi ngờ có tổn thương thần kinh, bạn có thể phải chụp CT hoặc MRI để xác định xem có tổn thương nào phát triển trên não hay không.
Thông thường, đa số các thú y ở Việt Nam sẽ dùng que test bệnh để xác định chó có mắc bênh Care hay không, sau khi dựa trên các dấu hiệu lâm sàng. Bạn cũng có thể tự mua que test bệnh Care cho chó nếu nghi ngờ chó của mình bị dính bệnh.
b. Cách điều trị
Bệnh Care ở chó có chữa được không? Đáng tiếc khi câu trả lời là KHÔNG. Hiện nay, không có cách trị bệnh hay thuốc trị đặc trị bệnh Care ở chó. Distemper ở chó thường gây tử vong. Một số ước tính dự đoán rằng nó gây tử vong cho 50% chó trưởng thành và 80% chó con. Tuy nhiên, tỷ lệ sống sót thường phụ thuộc vào chủng vi rút cụ thể, sự chăm sóc mà con chó của bạn nhận được và hệ thống miễn dịch của chúng. Chó con thường tử vong nhiều hơn vì hệ thống miễn dịch của chúng yếu hơn so với chó trưởng thành.
Sau khi được chẩn đoán, việc chăm sóc của bác sĩ thú y chỉ đơn thuần là hỗ trợ giảm các biểu hiện của bệnh. Lúc này, những chú chó được điều trị tiêu chảy, nôn mửa và các triệu chứng thần kinh, ngăn ngừa mất nước và cố gắng ngăn ngừa nhiễm trùng thứ cấp.
Bạn không được tự tìm cách trị bệnh Care ở chó tại nhà hoặc tự cho uống thuốc chữa bệnh Care ở chó. Hầu hết các bác sĩ thú y khuyến cáo rằng phải cho chó nhập viện và cách ly với những con chó khác để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. Tỷ lệ sống sót và thời gian lây nhiễm phụ thuộc vào chủng virus và khả năng miễn dịch của chó. Có thể mất đến 2 tháng để chó của bạn hồi phục hoàn toàn sau khi mắc bệnh Care.
Việc bạn phản ứng nhanh như thế nào với các triệu chứng CDV tiềm ẩn cũng ảnh hưởng đến cơ hội sống sót của chó. Các nghiên cứu cho thấy chó được tiêm phòng sau 4 ngày kể từ khi mắc bệnh vẫn nhận được miễn dịch và có thể hồi phục hoàn toàn. Chúng tôi thực sự khuyên bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc thú y ngay lập tức sau khi nghi ngờ rằng chó của bạn đã tiếp xúc với dịch bệnh.
4. Cách phòng chống bệnh Care ở chó
– Tuy chưa có cách điều trị bệnh Distemper ở chó, nhưng bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Cách phòng ngừa tốt nhất là cho chó của bạn tiêm vaccine phòng bệnh. Hãy nhớ nhắc lại các lần tiêm phòng cho chó trong suốt cuộc đời của chúng.
Nếu con chó của bạn không thể được tiêm phòng, hãy tránh những con chó khác đang bị bệnh hoặc có thể có virus. Giữ chó của bạn tránh xa động vật đã nhiễm bệnh, tránh để chó của bạn đi lung tung, tiếp xúc với các động vật khác.
– Hãy cẩn thận khi để chó của bạn giao lưu với chó con hoặc chó chưa được tiêm phòng, đặc biệt là ở những khu vực tập trung nhiều chó, như: công viên, lớp huấn luyện chó và nơi trông giữ chó.
– Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và chương trình tập thể dục cũng như vệ sinh khu vực sinh sống của chó thường xuyên. Mặc dù những thứ này có thể không trực tiếp ngăn chặn bệnh sài sốt ở chó, nhưng chúng sẽ giúp giữ cho con chó của bạn khỏe mạnh hơn.
– Nếu nhà bạn nuôi nhiều hơn một con chó, hãy tiêm phòng cho vật nuôi khác. Nếu chó nhà bạn nhiễm bệnh, hãy cách ly nó với các vật nuôi khác để tránh lây nhiễm chéo.
Bằng cách làm theo các bước này, bạn có thể giữ cho con chó của mình an toàn trước bệnh Care. Nếu bạn có thắc mắc về bệnh, hãy nói chuyện với bác sĩ thú y và gọi cho bác sĩ thú y ngay lập tức nếu bạn nghi ngờ con chó của mình có thể có các triệu chứng của bệnh sài sốt ở chó. Tuy chưa có cách chữa bệnh Care ở chó hiệu quả, nhưng chúng ta tin rằng với sự tiến bộ của y học ngày nay, căn bệnh nãy sẽ sớm có thuốc đặc trị.