Bệnh tiết niệu ở chó ngày càng phổ biến, nhất là với những chú chó ăn hạt. Một số căn bệnh có thể gây tử vong nếu không chữa trị kịp thời. Chó bị tiểu ra máu, chó bị tắc tiểu, chó bị tiểu dắt hoặc tiểu không kiểm soát đều là dấu hiệu của vấn đề tiết niệu. Hãy cùng xem một số bệnh tiết niệu ở chó thường gặp và cách chữa trị chúng.
1. Các bệnh tiết niệu ở chó thường gặp
a. Nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệu ở chó là do vi khuẩn (UTIs), nó khá phổ biến ở chó cái nhưng cũng có thể xảy ra ở chó đực. Chó bị nhiễm trùng đường tiết niệu ở bàng quang tương đối thường xuyên hơn. Nhưng nếu chúng bị nhiễm trùng liên quan đến thận, thì tình hình còn nghiêm trọng hơn. UIT là bệnh tiết niệu ở chó phổ biến nhất và thường bị tái nhiễm. Chúng tôi khuyến khích bạn nên đọc các lý do khiến chó bị viêm đường tiểu tái đi tái lại nhiều lần để xử lý đúng cách.
Bác sĩ thú y có thể chẩn đoán dựa trên các dấu hiệu chó bị viêm đường tiết niệu và phân tích nước tiểu định kỳ. Nhưng những trường hợp phức tạp hơn cần xét nghiệm máu, cấy nước tiểu hoặc các xét nghiệm chẩn đoán khác.
Cách điều trị viêm đường tiết niệu ở chó: chó bị nhiễm trùng bàng quang thường đáp ứng tốt với kháng sinh thích hợp. Tuy nhiên, chó bị nhiễm trùng thận thường phải nhập viện để điều trị bằng dịch truyền tĩnh mạch và thuốc kháng sinh. Nếu chó bị viêm đường tiểu tái đi tái lại nhiều lần, bác sĩ sẽ phải tìm ra nguyên nhân cơ bản của tình trạng này.
b. Sỏi bàng quang
Bệnh tiết niệu ở chó thứ hai là sỏi. Sỏi (sỏi niệu) có thể phát triển ở bất kỳ vị trí nào trong đường tiết niệu của chó, nhưng chúng thường được tìm thấy nhất trong bàng quang. Những viên sỏi lớn thường có thể nhìn thấy trên phim chụp X-quang, nhưng chó có thể cần được siêu âm ổ bụng để tìm những viên sỏi nhỏ hơn.
Sỏi bàng quang có thể bao gồm nhiều loại khoáng chất, bao gồm struvite, canxi oxalat và urat. Việc điều trị sỏi bàng quang cho chó sẽ khác nhau dựa trên loại sỏi được xác định. Ví dụ, sỏi struvite thường có thể được làm tan bằng cách cho chó ăn các loại thức ăn cụ thể hoặc cho chúng uống thuốc. Tuy nhiên, nếu chó bị mắc các loại sỏi khác, chúng sẽ cần phải phẫu thuật để loại bỏ.
Đôi khi một viên sỏi sẽ mắc lại trong niệu đạo, khiến cho chó không thể đi tiểu được. Đây là một trường hợp khẩn cấp và nguy hiểm đến tính mạng! Nếu bạn nghi ngờ chó của mình bị tắc nghẽn niệu đạo, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y ngay lập tức.
c. Ung thư bàng quang
Các loại ung thư khác nhau có thể ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận của đường tiết niệu của chó, nhưng ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp (TCC) của bàng quang là phổ biến nhất trong các bệnh tiết niệu ở chó.
Đây là một loại ung thư ác tính. Bệnh thường được chẩn đoán thông qua sự kết hợp của phân tích nước tiểu, tế bào cặn lắng trong nước tiểu, xét nghiệm kháng nguyên khối u bàng quang, chụp X-quang và / hoặc siêu âm, và sinh thiết mô.
Chó bị ung thư bàng quang có thể cần phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và / hoặc chăm sóc giảm nhẹ. Hầu hết những con chó bị ung thư bàng quang đều dùng thuốc piroxicam vì nó làm giảm sự khó chịu và cũng có vẻ làm chậm sự tiến triển của bệnh.
Điều quan trọng mà bạn cần phải hiểu là, chó bị ung thư bàng quang có thể sẽ không chữa trị khỏi được; nhưng chúng có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống của chó.
d. Suy thận
Suy thận cũng là khá phổ biến trong các bệnh tiết niệu ở chó. Chó bị suy thận cấp tính khi chúng bị nhiễm trùng, tiếp xúc với chất độc (ví dụ: chất chống đông) hoặc các vấn đề khác khiến thận mất khả năng hoạt động trong một thời gian ngắn. Suy thận mãn tính xảy ra dần dần và đôi khi không xác định được nguyên nhân cụ thể.
Chó bị suy thận thường uống nước và đi tiểu nhiều hơn bình thường, hôn mê, bỏ ăn, nôn mửa và sụt cân. Sau đó trong quá trình của bệnh, chó bị tiểu són hoặc ngừng đi tiểu hoàn toàn. Kết quả xét nghiệm máu và phân tích nước tiểu có thể xác định xem thận của chó có hoạt động bình thường hay không, nhưng có thể cần các xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân cơ bản.
Quá trình điều trị chó suy thận phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của chúng. Hầu hết chúng sẽ bao gồm sự kết hợp của một số biện pháp như truyền dịch, chế độ ăn uống đặc biệt và thuốc để điều trị nguyên nhân cơ bản hoặc quản lý các triệu chứng. Chó bị suy thận mãn tính trở nên tồi tệ hơn theo thời gian nhưng tốc độ xảy ra có thể rất khác nhau.
e. Chó đi tiểu không tự chủ
Bệnh tiết niệu ở chó tiếp theo là chó bị rỉ nước tiểu. Chứng tiểu không kiểm soát thường ảnh hưởng đến chó cái, chó đã thiến nhiều hơn. Nhưng tình trạng này có thể phát triển ở bất kỳ cá thể nào.
Nguyên nhân chó đi tiểu không tự chủ thường là do thiếu hụt nội tiết tố dẫn đến mất kiểm soát cơ vòng niệu đạo (cơ ngăn nước tiểu rò rỉ ra ngoài bàng quang). Tuy nhiên các vấn đề về cấu trúc hoặc thần kinh cũng có thể liên quan đến tình trạng này.
Ngoài việc chó bị rỉ nước tiểu, chó gần như bình thường. Những con bị ảnh hưởng nhẹ có thể chỉ thỉnh thoảng rò rỉ một lượng nhỏ nước tiểu (đặc biệt là khi chúng đang ngủ). Trong những trường hợp nghiêm trọng, chó rò rỉ nước tiểu gần như liên tục. Những con chó mắc chứng tiểu không kiểm soát có thể phát triển các vấn đề về da xung quanh đuôi sau do bị bỏng nước tiểu và có nguy cơ cao chó bị viêm tiết niệu.
Phenylpropanolamine (PPA) là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để điều trị bệnh tiết niệu ở chó với chứng tiểu không tự chủ ở chó. Liệu pháp thay thế hormone là một lựa chọn khác mặc dù nó có tác dụng phụ cao hơn.
Nếu thuốc không kiểm soát được đầy đủ chứng tiểu không tự chủ của chó, thì bác sĩ có thể phải phẫu thuật. Các phương pháp điều trị bệnh tiết niệu ở chó khác nhau sẽ áp dụng cho từng con chó cụ thể.
f. Bệnh tuyến tiền liệt
Bệnh tuyến tiền liệt cũng là một trong những dạng bệnh tiết niệu ở chó. Đây là một nguyên nhân tương đối phổ biến gây ra các triệu chứng tiết niệu ở chó đực. Chó bị bệnh tuyến tiền liệt có thể căng thẳng khi đi tiểu hoặc đại tiện và có máu trong nước tiểu.
Những con chó được triệt sản có nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt cao hơn. Trong khi đó, những con chó chưa được thiến thường bị nhiễm trùng tuyến tiền liệt hoặc phì đại lành tính tuyến tiền liệt (BPH).
Bác sĩ thú y thường có thể kiểm tra tuyến tiền liệt của chó bằng phương pháp kiểm tra trực tràng kỹ thuật số. Chó đã thiến hầu như luôn luôn được chữa khỏi bệnh. Nhiễm trùng tuyến tiền liệt có thể đáp ứng với điều trị kháng sinh kéo dài nhưng đôi khi cần phẫu thuật. Để điều trị ung thư tuyến tiền liệt, chó của bạn có thể cần phải phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và / hoặc chăm sóc giảm nhẹ; nhưng tiên lượng thường kém.
g. Pyometra
Bệnh tiết niệu ở chó: pyometra. Những con chó cái chưa được triệt sản có nguy cơ cao bị nhiễm trùng tử cung được gọi là pyometra. Bệnh thường phát triển ở những con chó cái trung niên trở lên, khoảng một đến hai tháng sau khi chu kỳ động dục của chó kết thúc.
Chó mắc bệnh pyometra thường đi tiểu và uống nhiều hơn bình thường, và mủ có máu có thể chảy ra từ âm hộ. Các tình trạng như thờ ơ, trầm cảm và nôn mửa cũng rất phổ biến. Để xác định chẩn đoán bệnh, chó của bạn có thể cần phải xét nghiệm máu, chụp X-quang, siêu âm bụng và kiểm tra bằng kính hiển vi đối với một mẫu tế bào được lấy từ âm hộ.
Phương pháp triệt sản khẩn cấp là phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh pyometra – bệnh tiết niệu ở chó. Để biết rõ hơn về quá trình triệt sản ở chó, bạn có thể tham khảo theo hướng dẫn. Những con chó có thể trạng kém có thể cần phải truyền dịch, uống thuốc kháng sinh và các loại chăm sóc hỗ trợ khác trước khi tiến hành phẫu thuật. Nếu không được điều trị nhanh chóng, bệnh tiết niệu ở chó pyometra có thể gây tử vong.
h. Bệnh Cushing
Bệnh tiết niệu ở chó – bệnh Cushing (hyperadrenocorticism) phát triển khi cơ thể chó chịu ảnh hưởng của nồng độ cortisol cao bất thường. Điều này có thể xảy ra do chúng bị khối u tuyến yên hoặc khối u tuyến thượng thận, hoặc được điều trị bằng thuốc corticosteroid. Những con chó mắc bệnh Cushing thường đi tiểu và uống nhiều hơn bình thường, rất thèm ăn và có bộ lông xơ xác, da không bình thường và bụng phệ.
Việc chẩn đoán bệnh Cushing không phải lúc nào cũng dễ dàng và có thể liên quan đến một số xét nghiệm khác nhau trong phòng thí nghiệm. Quá trình điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra bệnh bệnh tiết niệu ở chó này.
Những con chó được sử dụng corticosteroid cần được giảm dần các loại thuốc này. Các khối u tuyến thượng thận có thể được phẫu thuật cắt bỏ. Những con chó mắc bệnh dạng tuyến yên thường được điều trị bằng trilostane hoặc mitotane để ức chế sản xuất cortisol.
i. Bệnh đái tháo đường
Tiểu đường cũng là 1 dạng bệnh tiết niệu ở chó. Tiểu đường là do tuyến tụy sản xuất không đủ insulin (bệnh tiểu đường loại một) hoặc các tế bào trong cơ thể không có khả năng đáp ứng với nồng độ bình thường của insulin (bệnh tiểu đường loại hai), một trong hai điều này dẫn đến lượng glucose (đường) quá cao trong máu và lượng glucose thấp trong tế bào.
Các triệu chứng điển hình của bệnh tiểu đường bao gồm chó đi tiểu nhiều và khát nước liên tục, suy nhược, sụt cân mặc dù thèm ăn hoặc ăn nhiều, nhiễm trùng tái phát (đặc biệt là đường tiết niệu) và sự phát triển của đục thủy tinh thể. Bệnh tiểu đường ở chó cũng tương tự như với ở mèo, bạn có thể tìm hiểu nguyên nhân khiến thú cưng bị đái tháo đường theo bài viết sau.
Theo thời gian, bệnh tiểu đường sẽ trở nặng, không kiểm soát được có thể dẫn đến mất nước, bất thường điện giải và tử vong. Bác sĩ thú y thường sẽ chẩn đoán bệnh tiểu đường dựa trên sự kết hợp của các dấu hiệu lâm sàng, mức đường huyết tăng cao và sự hiện diện của đường trong nước tiểu.
Chó bị tiểu đường thường được điều trị bằng cách tiêm insulin, thay đổi chế độ ăn uống và đôi khi là thuốc uống.
| Đây không phải là danh sách đầy đủ tất cả các nguyên nhân có thể gây ra các bệnh tiết niệu ở chó. Các tình trạng khác cũng có thể khiến chó đi tiểu bất thường. Nếu bạn nghi ngờ rằng con chó của bạn mắc bệnh tiết niệu ở chó, hãy đem chúng tới bác sĩ thú y. Chẩn đoán và điều trị sớm là cách tốt nhất để nhanh chóng đưa chó phục hồi. |
2. Bệnh tiết niệu ở chó và chế độ ăn uống
Những gì bạn cho chó ăn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến bệnh tiết niệu ở chó. Nếu con chó của bạn gặp vấn đề, chuyển sang chế độ ăn uống hỗ trợ tốt cho hệ tiết niệu có thể giúp chúng khỏe hơn. Và nếu nó chưa bao giờ gặp vấn đề về tiết niệu, thức ăn phù hợp cho chó có thể ngăn ngừa những vấn đề này cũng như những vấn đề khác.
Thật không may, thức ăn cho chó bán sẵn có thể làm trầm trọng thêm hoặc gây ra các bệnh tiết niệu ở chó vì hàm lượng khoáng chất cao. Điều này đặc biệt xảy ra với thức ăn khô cho chó vì thức ăn khô và có ít nước hơn.
Mặc dù các nguyên nhân gây ra các bệnh tiết niệu ở chó rất nhiều, nhưng cách tốt nhất để giữ cho chúng tránh được tất cả là đảm bảo rằng nước tiểu của chúng không quá cô đặc. Đá và tinh thể hình thành từ các khoáng chất trong nước tiểu. Nước tiểu càng cô đặc thì chúng càng có nhiều khả năng hình thành. Viêm bàng quang cũng ít bị kích thích hơn nếu nước tiểu loãng.
– Hạn chế một số thành phần: Magiê, canxi và phốt pho có thể thúc đẩy sự hình thành các tinh thể struvite, vì vậy hãy tìm một chế độ ăn kiêng với lượng tối thiểu. Chế độ ăn nhiều natri (muối) cũng nên tránh vì chúng gây căng thẳng không cần thiết cho thận.
– Cho ăn protein chất lượng cao vừa phải: điều quan trọng với các bệnh tiết niệu ở chó không phải là hạn chế lượng protein của chúng mà là hạn chế phốt pho. Hãy cho chó ăn protein chất lượng cao ở mức vừa phải. Việc cho chó ăn ít protein có thể gây hại nhiều hơn, đặc biệt là ở những con chó già.
– Cẩn thận với các thành phần gây viêm: Ngũ cốc, carbohydrate tinh chế hoặc các thành phần giàu tinh bột có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm, có liên quan đến nhiều tình trạng bệnh tiết niệu ở chó. Tìm kiếm một chế độ ăn phù hợp như thịt và rau.
– Các thành phần hữu ích: thức ăn cho chó có chứa các thành phần và chất bổ sung đặc biệt như chitosan (chất kết dính phốt pho tự nhiên), dầu gan cá (có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh thận), tảo xoắn (giúp kiểm soát bệnh thiếu máu). Các thành phần khác giúp tăng cường sức khỏe của thận bao gồm nam việt quất, vitamin E và B.
– Tập trung vào độ ẩm và hương vị: Bạn có thể cần phải dụ những con chó có bệnh tiết niệu ở chó ăn uống, vì vậy điều quan trọng là bạn phải cung cấp thức ăn hấp dẫn và ngon miệng. Bạn cũng nên chọn một chế độ ăn uống có chứa độ ẩm (chẳng hạn như thức ăn thô) để thúc đẩy quá trình hydrat hóa thích hợp.
– Nước cũng rất quan trọng đối với bệnh tiết niệu ở chó. Luôn đảm bảo con chó của bạn có nhiều nước sạch để uống. Đối với những con chó bị tiết niệu, nhất là với bệnh thận, bạn nên chuyển sang cho chúng ăn đồ tươi. Nếu bạn đang cho chó ăn hạt khô, bạn cũng có thể ngâm thức ăn trong nước để đảm bảo lượng nước hấp thụ vào cơ thể.